Insulin Aspart เป็นอินซูลินชนิดหนึ่งที่ออกฤทธิ์เร็ว (rapid-acting insulin) ถูกพัฒนาโดย Novo Nordisk ได้รับการอนุมัติจากองค์การอาหารและยาแห่งสหรัฐอเมริกา (FDA) ในปี 2000 สำหรับการรักษาโรคเบาหวานชนิดที่ 1 และชนิดที่ 2 Insulin Aspart มีชื่อการค้าว่า NovoRapid ในบางประเทศและ Fiasp ในบางประเทศ โดย Fiasp เป็นสูตรที่มีการปรับปรุงให้มีการออกฤทธิ์เร็วขึ้นเมื่อเทียบกับ NovoRapid
ลักษณะทางเคมีของ Insulin Aspart
- ชื่อทางเคมี: Insulin Aspart
- สูตรโมเลกุล: C256H381N65O79S6
- น้ำหนักโมเลกุล: ประมาณ 5825 g/mol
- โครงสร้างเคมี: Insulin Aspart เป็นอนุพันธ์ของฮอร์โมนอินซูลินธรรมชาติที่มีการเปลี่ยนแปลงกรดอะมิโนที่ตำแหน่ง B28 จาก Proline เป็น Aspartic acid
ข้อมูลสำคัญของ Insulin Aspart (NovoRapid, Fiasp)
- Half-life:
- Insulin Aspart มีครึ่งชีวิตประมาณ 1-1.5 ชั่วโมงในระบบไหลเวียนโลหิต
- Detection Time:
- Detection Time ของ Insulin Aspart ขึ้นอยู่กับการทดสอบและการใช้งาน แต่ส่วนใหญ่จะถูกกำจัดออกจากร่างกายภายใน 4-6 ชั่วโมง
กลไกการทำงานของ Insulin Aspart
- การเพิ่มการดูดซึมกลูโคสเข้าสู่เซลล์:
- Insulin Aspart ช่วยเพิ่มการดูดซึมกลูโคสจากเลือดเข้าสู่เซลล์ โดยเฉพาะเซลล์กล้ามเนื้อและเซลล์ไขมัน ทำให้ระดับน้ำตาลในเลือดลดลงหลังการบริโภคอาหาร
- การยับยั้งการผลิตกลูโคสจากตับ:
- Insulin Aspart ช่วยยับยั้งการผลิตกลูโคสจากตับ ซึ่งเป็นแหล่งผลิตน้ำตาลในเลือดที่สำคัญในช่วงระหว่างมื้ออาหาร
- การส่งเสริมการเก็บกลูโคสในรูปแบบของไกลโคเจน:
- Insulin Aspart ส่งเสริมการเก็บกลูโคสในรูปแบบของไกลโคเจนในตับและกล้ามเนื้อ ทำให้ร่างกายสามารถเก็บพลังงานไว้ใช้ในภายหลัง
การใช้งานในคนทั่วไปและนักเพาะกาย
การใช้งานในคนทั่วไป
- การรักษาโรคเบาหวานชนิดที่ 1 และ 2: Insulin Aspart ใช้ในการควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดในผู้ป่วยโรคเบาหวานชนิดที่ 1 และชนิดที่ 2 โดยการฉีดก่อนมื้ออาหารเพื่อควบคุมระดับน้ำตาลหลังมื้ออาหาร
- การป้องกันภาวะน้ำตาลในเลือดสูง: Insulin Aspart ช่วยป้องกันภาวะน้ำตาลในเลือดสูงหลังมื้ออาหาร
การใช้งานในนักเพาะกาย
- การเพิ่มการฟื้นฟูกล้ามเนื้อ: นักเพาะกายอาจใช้ Insulin Aspart หลังการฝึกซ้อมเพื่อเพิ่มการดูดซึมกลูโคสและสารอาหารเข้าสู่กล้ามเนื้อ ทำให้การฟื้นฟูกล้ามเนื้อรวดเร็วขึ้น
- การเพิ่มมวลกล้ามเนื้อ: การใช้ Insulin Aspart ร่วมกับการบริโภคโปรตีนและคาร์โบไฮเดรตช่วยเพิ่มการสร้างกล้ามเนื้อและลดการสลายกล้ามเนื้อ
ข้อควรระวัง
- ความเสี่ยงต่อการเกิดภาวะน้ำตาลในเลือดต่ำ (Hypoglycemia):
- Insulin Aspart สามารถทำให้เกิดภาวะน้ำตาลในเลือดต่ำได้หากใช้ในปริมาณมากเกินไป หรือหากไม่ได้บริโภคอาหารเพียงพอหลังการฉีด
- การใช้ร่วมกับยาชนิดอื่น:
- การใช้ Insulin Aspart ร่วมกับยาชนิดอื่นอาจทำให้เกิดปฏิกิริยาระหว่างยา ดังนั้นควรปรึกษาแพทย์ก่อนการใช้
- การตรวจสุขภาพอย่างสม่ำเสมอ:
- ควรมีการตรวจสุขภาพและตรวจระดับน้ำตาลในเลือดอย่างสม่ำเสมอเพื่อตรวจสอบการตอบสนองต่อยาและป้องกันภาวะแทรกซ้อน
- การจัดเก็บและการใช้ยา:
- ควรเก็บ Insulin Aspart ในที่เย็นและแห้ง หลีกเลี่ยงการเก็บในที่ร้อนหรือโดนแสงแดดโดยตรง และควรปฏิบัติตามคำแนะนำในการฉีดยาอย่างเคร่งครัด
สรุป
- ความเป็นมา: Insulin Aspart พัฒนาโดย Novo Nordisk และได้รับการอนุมัติจาก FDA ในปี 2000 เพื่อใช้ในการควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดในผู้ป่วยโรคเบาหวาน
- ลักษณะทางเคมี: อินซูลินสังเคราะห์ที่มีการเปลี่ยนแปลงกรดอะมิโนที่ตำแหน่ง B28, สูตรโมเลกุล C256H381N65O79S6, น้ำหนักโมเลกุล 5825 g/mol
- Half-life: ประมาณ 1-1.5 ชั่วโมง
- Detection Time: ประมาณ 4-6 ชั่วโมง
- กลไกการทำงาน: เพิ่มการดูดซึมกลูโคสเข้าสู่เซลล์, ยับยั้งการผลิตกลูโคสจากตับ, ส่งเสริมการเก็บกลูโคสในรูปแบบของไกลโคเจน
- การใช้งานในคนทั่วไป: การรักษาโรคเบาหวานชนิดที่ 1 และ 2, การป้องกันภาวะน้ำตาลในเลือดสูง
- การใช้งานในนักเพาะกาย: การเพิ่มการฟื้นฟูกล้ามเนื้อ, การเพิ่มมวลกล้ามเนื้อ
- ข้อควรระวัง: ความเสี่ยงต่อการเกิดภาวะน้ำตาลในเลือดต่ำ, การใช้ร่วมกับยาชนิดอื่น, การตรวจสุขภาพอย่างสม่ำเสมอ, การจัดเก็บและการใช้ยาอย่างเหมาะสม