Diuretics

Diuretics (ยาขับปัสสาวะ) เป็นกลุ่มยาที่ช่วยเพิ่มการขับน้ำและเกลือแร่จากร่างกายผ่านทางปัสสาวะ ยาเหล่านี้มีประโยชน์ในการรักษาภาวะที่เกี่ยวข้องกับการสะสมของน้ำในร่างกายหรือการมีปริมาณเลือดมากเกินไป เช่น ภาวะความดันโลหิตสูง ภาวะหัวใจล้มเหลว และภาวะบวมน้ำ

ยาขับปัสสาวะสามารถแบ่งออกเป็นหลายกลุ่มหลัก ๆ ตามกลไกการทำงานและที่มาของผลกระทบในระบบไต ได้แก่:

  1. Thiazide diuretics: เช่น Hydrochlorothiazide (HCTZ), Chlorthalidone
    • ทำงานที่ส่วนต้นของท่อขดส่วนไกล (distal convoluted tubule) ของไต
    • ลดการดูดกลับของโซเดียมและน้ำ
    • ใช้ในการรักษาความดันโลหิตสูงและภาวะบวมน้ำ
  2. Loop diuretics: เช่น Furosemide (Lasix), Bumetanide
    • ทำงานที่ลูปของ Henle
    • มีฤทธิ์ในการขับน้ำและเกลือแร่สูง
    • ใช้ในการรักษาภาวะบวมน้ำที่รุนแรงและภาวะหัวใจล้มเหลว
  3. Potassium-sparing diuretics: เช่น Spironolactone (Aldactone), Eplerenone
    • ทำงานที่ส่วนท้ายของท่อขดส่วนไกลและท่อรวม (collecting duct)
    • รักษาสมดุลของโพแทสเซียม
    • ใช้ร่วมกับยาขับปัสสาวะอื่น ๆ เพื่อลดความเสี่ยงของการสูญเสียโพแทสเซียม
  4. Carbonic anhydrase inhibitors: เช่น Acetazolamide (Diamox)
    • ทำงานที่ท่อขดส่วนต้น (proximal convoluted tubule)
    • ลดการดูดกลับของไบคาร์บอเนต
    • ใช้ในการรักษาภาวะต้อหินและภาวะเมตาบอลิกอัลคาโลซิส
  5. Osmotic diuretics: เช่น Mannitol
    • เพิ่มความดันออสโมติกในท่อไต
    • ใช้ในการลดความดันในสมองหรือในตา และขับน้ำออกในภาวะไตวายเฉียบพลัน

การใช้ยาขับปัสสาวะมักต้องการการติดตามและคำแนะนำจากแพทย์เพื่อป้องกันผลข้างเคียงที่อาจเกิดขึ้น เช่น การเสียสมดุลของเกลือแร่ในร่างกาย การลดความดันโลหิตมากเกินไป หรือภาวะขาดน้ำ