Finasteride

Finasteride เป็นยาที่ถูกพัฒนาในช่วงปี 1980 โดยบริษัท Merck & Co. และได้รับการอนุมัติจากองค์การอาหารและยาแห่งสหรัฐอเมริกา (FDA) ในปี 1992 สำหรับการรักษาภาวะต่อมลูกหมากโต (benign prostatic hyperplasia – BPH) ในขนาด 5 มิลลิกรัมภายใต้ชื่อทางการค้าว่า Proscar ต่อมาในปี 1997 Finasteride ขนาด 1 มิลลิกรัมได้รับการอนุมัติสำหรับการรักษาภาวะผมร่วงแบบศีรษะล้านในผู้ชาย (male pattern baldness) ภายใต้ชื่อทางการค้าว่า Propecia

ลักษณะทางเคมีของ Finasteride

  • ชื่อทางเคมี: Finasteride
  • สูตรโมเลกุล: C23H36N2O2
  • น้ำหนักโมเลกุล: 372.55 g/mol
  • โครงสร้างเคมี: Finasteride เป็นอนุพันธ์ของ 4-aza steroid ซึ่งมีโครงสร้างที่คล้ายคลึงกับฮอร์โมนเทสโทสเตอโรน แต่มีการปรับแต่งทางเคมีที่ทำให้สามารถยับยั้งเอนไซม์ 5-alpha-reductase ได้

ข้อมูลสำคัญของ Finasteride (Proscar)

  1. Half-life:
    • Finasteride มีครึ่งชีวิตในร่างกายประมาณ 4-6 ชั่วโมง
  2. Detection Time:
    • Finasteride อาจถูกตรวจพบในระบบนานถึง 2 สัปดาห์หลังการใช้ แต่ปกติแล้วจะตรวจไม่พบในการทดสอบยาเนื่องจากไม่ใช่สารที่ใช้ในทางที่ผิด

กลไกการทำงานของ Finasteride

Finasteride ทำงานโดยการยับยั้งเอนไซม์ 5-alpha-reductase ซึ่งเป็นเอนไซม์ที่ทำหน้าที่เปลี่ยนฮอร์โมนเทสโทสเตอโรนเป็น dihydrotestosterone (DHT) ซึ่งเป็นฮอร์โมนที่มีบทบาทสำคัญในการเจริญเติบโตของต่อมลูกหมากและการทำให้ผมร่วงในผู้ชาย กลไกหลักของ Finasteride คือ:

  1. การลดการผลิต DHT:
    • Finasteride ยับยั้งการทำงานของเอนไซม์ 5-alpha-reductase ทำให้ระดับ DHT ในร่างกายลดลง ซึ่งจะช่วยลดขนาดของต่อมลูกหมากในผู้ป่วย BPH และลดการสูญเสียเส้นผมในผู้ชายที่มีภาวะผมร่วง
  2. ผลต่อการเจริญเติบโตของต่อมลูกหมาก:
    • การลดระดับ DHT ในต่อมลูกหมากจะช่วยลดการขยายตัวของต่อมลูกหมากและบรรเทาอาการที่เกี่ยวข้องกับ BPH เช่น ปัสสาวะลำบากหรือต้องปัสสาวะบ่อย
  3. ผลต่อการเจริญเติบโตของเส้นผม:
    • Finasteride ช่วยลดระดับ DHT ในหนังศีรษะ ซึ่งเป็นสาเหตุหนึ่งที่ทำให้เกิดภาวะผมร่วงแบบศีรษะล้านในผู้ชาย

การใช้งานในคนทั่วไปและนักเพาะกาย

การใช้งานในคนทั่วไป

  • การรักษาภาวะต่อมลูกหมากโต (BPH): Finasteride ใช้ในการลดขนาดของต่อมลูกหมากในผู้ชายที่มีภาวะ BPH และบรรเทาอาการที่เกี่ยวข้องกับภาวะนี้
  • การรักษาภาวะผมร่วงแบบศีรษะล้านในผู้ชาย: Finasteride ขนาด 1 มิลลิกรัม ใช้ในการป้องกันและรักษาภาวะผมร่วงในผู้ชาย โดยการลดระดับ DHT ในหนังศีรษะ

การใช้งานในนักเพาะกาย

  • การป้องกันผลข้างเคียงจากสเตียรอยด์: นักเพาะกายที่ใช้สเตียรอยด์ Anabolic อาจใช้ Finasteride เพื่อป้องกันผลข้างเคียงที่เกี่ยวข้องกับระดับ DHT สูง เช่น ภาวะผมร่วงและการขยายตัวของต่อมลูกหมาก

ข้อควรระวัง

  1. ผลข้างเคียงต่อสุขภาพทางเพศ:
    • Finasteride อาจทำให้เกิดผลข้างเคียงที่เกี่ยวข้องกับสุขภาพทางเพศ เช่น ความต้องการทางเพศลดลง, สมรรถภาพทางเพศลดลง, หรือน้ำอสุจิลดลง ซึ่งอาจคงอยู่แม้หยุดการใช้ยาแล้ว
  2. ความเสี่ยงต่อภาวะซึมเศร้า:
    • มีรายงานบางกรณีที่ Finasteride อาจเกี่ยวข้องกับการเพิ่มความเสี่ยงต่อภาวะซึมเศร้าและความคิดฆ่าตัวตาย
  3. การตั้งครรภ์:
    • Finasteride ไม่ควรใช้หรือสัมผัสโดยผู้หญิงที่ตั้งครรภ์หรืออาจตั้งครรภ์ เพราะอาจทำให้เกิดผลกระทบต่อการพัฒนาของอวัยวะเพศในทารกเพศชาย
  4. ผลกระทบระยะยาว:
    • การใช้ Finasteride ในระยะยาวควรอยู่ภายใต้การดูแลของแพทย์เพื่อติดตามผลกระทบที่อาจเกิดขึ้นต่อสุขภาพ
  5. การหยุดยา:
    • หากหยุดใช้ Finasteride ระดับ DHT จะกลับมาเป็นปกติภายในไม่กี่สัปดาห์ และอาการที่รักษาอาจกลับมาได้

สรุป

  • ความเป็นมา: Finasteride (Proscar) ได้รับการอนุมัติในปี 1992 สำหรับการรักษาภาวะต่อมลูกหมากโต และในปี 1997 สำหรับการรักษาภาวะผมร่วงแบบศีรษะล้านในผู้ชาย
  • ลักษณะทางเคมี: มีสูตรโมเลกุล C23H36N2O2 และเป็นอนุพันธ์ของ 4-aza steroid
  • Half-life: ประมาณ 4-6 ชั่วโมง
  • Detection Time: สามารถตรวจพบได้ในระบบนานถึง 2 สัปดาห์
  • กลไกการทำงาน: ยับยั้งเอนไซม์ 5-alpha-reductase เพื่อลดระดับ DHT ในร่างกาย
  • การใช้งานในคนทั่วไป: การรักษาภาวะต่อมลูกหมากโตและผมร่วงแบบศีรษะล้านในผู้ชาย
  • การใช้งานในนักเพาะกาย: ป้องกันผลข้างเคียงจากสเตียรอยด์ที่เกี่ยวข้องกับระดับ DHT สูง
  • ข้อควรระวัง: ผลข้างเคียงต่อสุขภาพทางเพศ, ความเสี่ยงต่อภาวะซึมเศร้า, การใช้ในผู้หญิงที่ตั้งครรภ์, ผลกระทบระยะยาว